liste
liste1

Yusuf Has Hacip'in Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri, Hakkında Bilgiler

Ekleyen: ilketkinlik | Okundu : 10886
Kategori : Çeşitli Eğitim Kaynakları

1. Anlatım

M.S. 1017 Karahanlı Devleti'nin Balasagun şehrinde dünyaya geldi. İyi bir eğitim gördü. Çağının geçerli bilimlerinin yanı sıra Arapça ve Farsça'da öğrendi. 1077 yılında Kaşgar'da vefat etti. Türbesi bu kenttedir.

 

Karahanlı Devleti zamanında yaşıyordu temel eğitimini Balasagun'da aldı. Kendisine önceden Balasagunlu Yusuf deniliyordu  sonra kendisine Has Hacib adı verildi. Yusuf Has Hacib Türk Dili ve Edebiyatı için temel bir eser olan Kutadgu Bilig (Mutlu kılan bilgi) kitabının yazarıdır. Kutadgu Bilig 6645 beyitlik bir eserdir. Allah'a hamd Peygamber'e ve Dört Halifeye teşekkürle başlar.

 

Karahanlı devlet hükümdarı Ulu Kara Buğra Han'a Kutadgu Bilig adlı eseri (ilk siyasetname ve ilk mesnevi örneğini) 18 aylık bir çalışma sonunda 1070 yılında sundu. Bu kitabı okuyan Ulu Kara Buğra Han kendisine Ulu Has Hacib unvanı ve Kaşgar'da vezir yardımcısı olarak görev verdi.

 

Kutadgu Bilig'in ilk nüshası 1439'da Herat'da bulundu. İkinci bulunan Arapça ilki Uygurcadır. Kitabın ilk baskısı 1900'de Radloff tarafından yapılmıştır.

 

Türk edebiyatındaki ilk siyâsetnameyi yazmıştır. Türk edebiyatında ilk nazım şeklini o kullanmıştır. Bu nazım şekli de mesnevidir. Bundan dolayı ona Yusuf Has Hacib denilmiştir.

 

2. Anlatım

Karahanlı edip şâir ve devlet adamı. Doğu Türkistan'daki Balasagun şehrinde muhtemelen 1017 yılında doğdu. Asil bir Türk ve Müslüman âileye mensup olduğu tahmin edilmektedir. Balasagun'da tahsil ve terbiye gördü. Karahanlı hizmetine girip ''Has Hâcib'' unvânını almadan önce Balasagunlu Yûsuf olarak tanındı. Balasagunlu Yûsuf kendini çok iyi yetiştirdi. Elli yaşlarındayken on sekiz ay içerisinde manzum olarak Kutadgu Bilig adlı meşhur eserini yazdı. Bu kitabı Kaşgar'a gelip 1070'te Karahanlı hükümdarı edebiyat meraklısı Uluğ Kara Buğra Hana arz etti.

 

Kara Buğra Han Türklerin ahlâk hukuk ve devlet idâresi ile törelerini çok güzel olarak dile getiren eseri Balasagunlu Yûsuf'a sarayında okuttu. Kutadgu Bilig Karahanlı Sarayında günlerce okunup çok beğenildi. ''Uluğ Has Hâcib'' unvânı ile başvezir yardımcılığı ile taltif edilerek en yüksek Karahanlı devlet memuriyetlerinden biri verildi. Bu vazifesiyle 'Yûsuf Has Hâcib' olarak tanınıp târih ve edebiyat literatürüne girdi. Yûsuf Has Hâcib İslâmî Türk edebiyatının eseri elimize geçen ilk yazarıdır. Devrinin bilgin bir yazarı ve Türk tefekkür târihinin mümtaz bir düşünürüdür. Eserini münâcât nât cihâr yâr-ı güzîn'i övme ile süslemiştir. Yûsuf Has Hâcib'in vefâtı muhtemelen 1077'dir.

Yazarın hayatı ve edebi şahsiyeti Yusuf'un Has Haciblik'e yükselmesi:

Kutadgu Bilig'in konusu ve tanıtımı: Eserin önemi ve tesirleri: Kutadgu Bilig'in nüshaları : Kutadgu Bilig'den bazı nasihatlar: Bibliyografya: İslâmi Türk Edebiyatı' nın eseri ele geçen ilk yazarı ‘Yusuf Has Hacib'tir.Miladi 11.asır başlarında Türkistan'ın Balasagun şehrinde doğmuştur.Yusuf rivayetlere göre boylu poslu olduğugüzel yüzlü erkek sesli olduğu gösterişli bir erkek vasfı taşıdığı söylenir. Yusuf'un bıraktığı esere bakarak onun iyi bir tahsil görmüşbilgiye kıymet veren iyi düşüneniyi yazan fikir ve sanat adamıydı.Onun İbn'i Sina'nın talebesi olduğu rivayet edilir.Bunun sebebi Yusuf'un fikirleriyle İbn'i Sina'nın fikirlerinin hemen hemen aynı olmasıdır. Yusuf'un İslam kültürü ve terbiyesi içinde yetişmesine rağmen eserinde özellikle dilinde milliyetçi davranışları dikkat çeker. Eserinde özellikle yabancı kelimelere az yer vermiş. Türkçe kelime ve terimlere çokça yer vermiştir.Ayrıca eserinde Türkçe atasözlerine manilere ve deyimlere de yer vermiştir

Sitemizde Online Test Çözün

İlketkinlik Eğlence Merkezi

Sitemiz, hukuka, yasalara, telif haklarına ve kişilik haklarına saygılı olmayı amaç edinmiştir. Sitemiz, 5651 sayılı yasada tanımlanan yer sağlayıcı olarak hizmet vermektedir. İlgili yasaya göre, site yönetiminin hukuka aykırı içerikleri kontrol etme yükümlülüğü yoktur. Bu nedenle, sitemiz uyar ve kaldır prensibini benimsemiştir. Telif hakkına konu olan eserlerin yasal olmayan bir biçimde paylaşıldığını ve yasal haklarının çiğnendiğini düşünen hak sahipleri veya meslek birlikleri, fatih(at)ilketkinlik.com mail adresinden bize ulaşabilirler. Şikayet yerinde görüldüğü takdirde ihlal olduğu düşünülen içerikler sitemizden kaldırılacaktır.Sitemiz hiçbir şekilde kar amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır.

üst