Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından geliştirilen ve uluslararası ölçekte uygulanan bir izleme çalışmasıdır. Her üç yılda bir uygulanan PISA’nın temel amacı 15 yaş grubu öğrencilerin okulda edindikleri bilgi ve becerileri günlük yaşamda kullanma becerilerini değerlendirmektir. Türkiye, PISA uygulamalarına 2003 yılından bu yana katılmaktadır.
PISA 2018 uygulaması, bugüne kadar katılımın en yüksek olduğu PISA döngüsü olmuştur. Uygulamaya 79 ülke ve ekonomiden yarım milyonu aşan sayıda öğrenci katılmıştır. Katılımcı ülke ve ekonomilerin 37’si OECD üyesidir, bu ülkelerden elde edilen ortalama değerler PISA karşılaştırma tablolarında bir referans noktası olarak kullanılmaktadır. Katılımcı ülke ve ekonomilerden 70’inde PISA 2018 bilgisayar tabanlı, 9 ülke ve ekonomide ise kâğıt kalem testi olarak uygulanmıştır. Türkiye’de de 2015 yılından bu yana PISA uygulamaları bilgisayar tabanlı gerçekleştirilmektedir.
PISA 2018 uygulamasına Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) 1. Düzeyde yer alan 12 bölgeyi temsil eden 186 okul ve 6890 öğrenci ile katılmıştır. Örneklemdeki öğrencilerin seçimi Uluslararası Merkez tarafından Türkiye’deki 15 yaş grubu öğrencilerini temsil edecek şekilde seçkisiz (olasılığa dayalı) olarak gerçekleştirilmiştir.
Okuma becerileri alanındaki değerlendirme sonuçlarına göre, Türkiye performansını 2015 yılına göre önemli ölçüde artırarak ortalama puanını 428’ten 466’ya çıkarmıştır. Bu performansı ile Türkiye okuma becerileri sıralamasında 79 ülke arasında 40. sırada, 37 OECD ülkesi arasında ise 31. sırada yer almıştır. Katılımcı ülke sayısı artmasına rağmen Türkiye, okuma becerileri alanında 50. sıradan 40. sıraya yükselmiştir. Okuma becerileri alanında Türkiye, PISA 2018’de PISA 2015’e göre ortalama puanını en çok artıran ikinci ülke olmuştur. Bu alanda en yüksek başarıyı B-S-J-Z (Çin), Singapur, Makao (Çin), Hong Kong (Çin) ve Estonya göstermiştir. Fas, Lübnan, Kosova, Dominik Cumhuriyeti ve Filipinler ise en düşük başarıyı gösteren ülke ve ekonomilerdir.
Matematik alanındaki sonuçlara göre, Türkiye performansını 2015 yılına göre önemli ölçüde artırarak ortalama puanını 420’den 454’e çıkarmıştır. Bu performansı ile Türkiye matematik alanı sıralamasında 79 ülke arasında 42. sırada, 37 OECD ülkesi arasında ise 33. sırada yer almıştır. Bu alanda en yüksek başarıyı gösteren ülke ve ekonomiler B-S-J-Z (Çin), Singapur, Makao (Çin), Hong Kong (Çin) ve Tayvan’dır. Fas, Kosova, Panama, Filipinler ve Dominik Cumhuriyeti en düşük başarıyı gösteren ülke ve ekonomilerdir.
Fen alanında, Türkiye performansını 2015 yılına göre önemli ölçüde artırmış, ortalama puanını 425’ten 468’e çıkarmıştır. Bu performansı ile Türkiye fen alanı sıralamasında 79 ülke arasında 39. sırada, 37 OECD ülkesi arasında ise 30. sırada yer almıştır. Bu alanda en yüksek başarıyı gösteren ülke ve ekonomiler B-S-J-Z (Çin), Singapur, Makao (Çin), Estonya ve Japonya’dır. Fas, Kosova, Panama, Filipinler ve Dominik Cumhuriyeti en düşük başarıyı gösteren ülke ve ekonomilerdir.
2018 PİSA ön raporu tamamı için tıklayınız.