Her insan yaşamını sürdürmek ve gelişmek için başka insanlara ihtiyaç duyar. Bu ihtiyaçları karşılamak için, arkadaşlık ilişkileri, sosyal alandaki en önemli etkileşim alanıdır. Arkadaş edinme ve bu arkadaşlığı sürdürebilme becerileri çocuğun sadece sosyal gelişimi açısından değil, aynı zamanda psikolojik sağlığını koruma açısından da önemlidir.

Ergenlik döneminde arkadaşlık ilişkileri

Her insan yaşamını sürdürmek ve gelişmek için başka insanlara ihtiyaç duyar. Bu ihtiyaçları karşılamak için, arkadaşlık ilişkileri, sosyal alandaki en önemli etkileşim alanıdır. Arkadaş edinme ve bu arkadaşlığı sürdürebilme becerileri çocuğun sadece sosyal gelişimi açısından değil, aynı zamanda psikolojik sağlığını koruma açısından da önemlidir. Arkadaşlık; aidiyet, kabul görme duygusu, olumlu öz-değer, benlik algısı ve özgüveninin gelişimine yardım eder.

Okul çağı çocuğu, kurduğu arkadaşlıklar sayesinde aile biriminin ötesinde ufkunu genişletir, dış dünyaya ilişkin deneyim kazanmaya başlar, benlik imajı oluşturur ve bir sosyal destek sistemi geliştirir.

Arkadaşlık yoluyla çocuk; arkadaşının bir olaya öfkeyle tepki vermesine yol açan ve daha sonra bu olayı olumsuz sonuçlar doğuran bir biçimde (duygusal kırgınlık, kavga ceza) nasıl yorumlayabildiğini düşünüp anlamaya başlar. Çocuğun olaylara başka birinin görüş açısından bakabilmesi; başka bir insanın tutum ve duygularına ilişkin anlayışına dayanarak kendi davranışlarını düzenleyip çevresine uyum sağlamasına fırsat verir. Bu bilişsel gelişimler sosyal becerilerin temellerini atar.

6 ve 12 yaşları arasında arkadaşlıklar kurmak, son çocukluk döneminin en önemli görevlerinden biridir ve bu hayatları boyunca devam edecek sosyal bir beceridir. Gelişimsel olarak okul çağı çocuğu daha karmaşık ilişkiler geliştirmeye hazırdır. Giderek, duygu ve düşüncelerinden daha çok haberdar olmaya başlar. Bu yaşta artık aileye eskisi kadar bağlı olmadığı gibi kendine dönük ilgileri de azalmıştır. Artık arkadaşlık konusunda akranlarına daha çok güvenmeye, onlarla daha fazla zaman geçirmeye başlar.

Ergenlik döneminde arkadaşlıklar hiçbir gelişim döneminde olmadığı kadar önem kazanır. Yetişkinlik yaşamında kuracağı ilişkilere benzer ilişki denemeleri başlar. Yakın dostluklar yaşın en belirgin özelliğidir. Yaşamın hiçbir döneminde ergenlik dönemindeki kadar kolay ve yakın arkadaşlıklar kurulamaz. Bu gelişim döneminde gençler birbirlerinin özel duygularını, diğer dönemlere göre daha yoğun bir biçimde paylaşırlar. Bu onların sosyal yaşamını geliştirici olduğu kadar, duygusal rahatlama ve boşalım sağlaması nedeni ile ruh sağlığını da koruyucu etkide bulunur. Bu nedenledir ki; ergenlik döneminde anne-babaları en çok endişelendiren konulardan birisi, çocuğun yanlış arkadaş grupları içinde yer alması ya da doğru arkadaş seçiminde bulunamamasıdır. Ergenlik döneminde çocuğun doğru arkadaş seçmesi ve ailenin değerlerine zıt bir değer sistemi oluşturmaması, aile ilişkilerindeki bağlılık ve sağlıklı iletişimin olup olmaması ile ilişkili olmaktadır.

Bu ortak gelişim özelliklerine rağmen, çocukların sosyal becerileri geliştirme oranları birbirinden farklıdır. Bazı çocuklar zamanlarının çoğunu kendi başlarına veya sadece tek bir en iyi arkadaşla geçirmek konusunda memnunken, diğerleri grup halinde arkadaşlıklar kurmayı tercih edebilirler. Bir çocuk arkadaşlarının sayısını sınırlandırmaya karar verdiğinde, üzgün ya da okul arkadaşları tarafından dışlanmış gözükmedikçe bu konuda kaygılanmaya gerek yoktur.

ANNE-BABALARA NOT

Olgun bir yetişkin olarak sizin bir arkadaşlıkta önem verdikleriniz, çocuğunuzun arkadaşlarında aradıklarından tamamen farklı olabilir. Bu nedenle çocuğunuzun seçmiş olduğu arkadaşa değer vermek, onu desteklemek bu beceriyi geliştirmesine katkıda bulunacaktır. Araştırmalar, okul çağındaki çocukların şu özellikleri taşıyan arkadaşlar edinme eğiliminde olduklarını göstermiştir:

  • Aynı cinsiyet
  • Eş düzeyde duygusal ve sosyal olgunluk
  • Benzer kişilik özelliklerinin taşınması

Anaokulu çağındaki çocukların arkadaşlıkları sürekli değişir, hatta birkaç günden daha uzun sürmeyebilir. Çocuğunuz 10-11 yaşlarına ulaştığında, arkadaşlıkları daha dengeli ve kalıcı olur.

Çocuğunuzun, davranışları üzerinde zararlı etkisi olacağını düşündüğünüz bir çocukla arkadaşlık etmeye başladığını öğrenebilirsiniz. Bu konuda çabuk tepki göstermek gereksiz gerginlikler ya da çocuğunuzun o arkadaşına daha fazla bağlılık göstermesine neden olabilir. Çocuğunuzu bir arkadaşlıktan vazgeçirmeye çalışırken, doğru arkadaş seçemediği için onu eleştirmek ya da arkadaşını kötülemek yerine, başka bir arkadaşına yakınlaşmasını özendirerek uygun kişilerle arkadaşlık ortamı yaratmanız daha doğru olacaktır.

Çocuklar çok çeşitli nedenlerden dolayı sosyal alanda sorun yaşayabilirler. Bunların bazıları kendi kontrolleri dışında aile ile ilgili etkenlerdir:

  • Anne-babanın tutumunun (aşırı otoriter veya aşırı hoşgörülü, kayıtsız ilgisiz) çocuğun sosyal gelişimini olumsuz yönde etkilemesi 
  • Anne- babanın çocuğun arkadaş seçimi konusunda aşırı eleştirici ve olumsuz olması 
  • Anne-babanın eğitiminin şiddet içermesi
  • Anne-babanın çocuğu aşırı derecede koruması
  • Anne-babanın, çocuklarının bireyselliğini veya özel ihtiyaçlarını değerlendirme konusunda zorlanması

Unutmayın ki; Çocuğunuzun yetkin ve yeterli bir yetişkin olması, size daha az yaslanıp dayanması, daha çok sorumluluk üstlenerek, kendi kararlarını vermesi ve sorunları kendi başına çözmesiyle mümkün olacaktır. Arkadaşlık ilişkileri, çocuğa ailesinin dışında farklı bireylerle bu becerileri sınayarak geliştirmesine olanak sağlayan önemli bir araç ve ihtiyaçtır.

  • Yazı Etiketleri :
  • ergenlik ve arkadaşlık
  • ergenlik dönemi arkadaşlıkları
  • ergenlikte arkadaşlık
  • ergenlik dönemi arkadaşlıkları
Çocuklarda erteleme davranışı, Erteleyen bir çocuğum varsa neler yapabilirim
Yazıyı Oku

Çocuklarda erteleme davranışı, Erteleyen bir çocuğum varsa neler yapabilirim

Öfkemizi nasıl gösteririz, öfke ile başa çıkmanın yolları
Yazıyı Oku

Öfkemizi nasıl gösteririz, öfke ile başa çıkmanın yolları

Çocuklar neden küfür eder, küfür eden çocuğa ne yapılmalı ?
Yazıyı Oku

Çocuklar neden küfür eder, küfür eden çocuğa ne yapılmalı ?

Çocuklarda inatçılık, inatçı çocuklara nasıl davranılmalıdır
Yazıyı Oku

Çocuklarda inatçılık, inatçı çocuklara nasıl davranılmalıdır

Çocuklarda ruh sağlığı, ruh sağlığı problemleri ve tedavisi
Yazıyı Oku

Çocuklarda ruh sağlığı, ruh sağlığı problemleri ve tedavisi

Üstün yetenekli çocukların özellikleri, olumsuz yönleri ve sınıfta üstün yetenekli çocukların yönetimi
Yazıyı Oku

Üstün yetenekli çocukların özellikleri, olumsuz yönleri ve sınıfta üstün yetenekli çocukların yönetimi

Menu