Fonksiyonlarına göre şehirler, şehir türleri nelerdir (turizm şehri, dini şehirler vb.)

Sıcaklık değerlerinin uç değerlere ulaştığı yerler, dağlık ve yüksek sahalar, denizler ve okyanuslar, şiddetli kuraklığın yaşandığı ya da nemin çok fazla olduğu yerler, yerleşmeye uygun değildir. İlk insanlar avcı ve toplayıcı yaşam tarzı sürdürürken barınak olarak mağaraları ve ağaç kovuklarını seçmişlerdir.

İlk köy yerleşmeleri

Dünyanın bazı kesimlerinde M.Ö. 10 bin yıllarından itibaren başlayan tarım ürünlerinin üretimi ve hayvan yetiştiriciliği, insanlık açısından bir devrim niteliği taşımış, insan hayatının akışını değiştirmiştir. Neolitik Çağ olarak adlandırılan bu dönemde ortaya çıkan besin üreticiliği, yerleşik hayatın da kapılarının aralanmasına yol açmıştır. Önceleri tarım yapılan yerler çoğunlukla suyun kolay sağlandığı akarsu veya göl kenarlarında, yerleşim yerleri ise daha yüksekteki mağaralardaydı. Bu durum insanların konut ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Tarım yapılabilen bölgelerde nüfusun artması ile ilk köy yerleşmeleri ortaya çıkmıştır.

Ticaret şehirleri

Avcılık ve toplayıcılıktan tarımsal üretime geçen insan,zamanla ihtiyacından daha fazla üretmeye başlamıştır. İhtiyaç fazlası üretim, takas yöntemini geliştirmiş, daha sonra da tüccarlar aracılığı ile başkalarıyla alıp-satma başlamıştır. Böylece ticaret faaliyeti doğmuştur. Genel olarak önemli yollar üzerinde veya deniz kıyılarında bulunup, ticaretin yoğunlaştığı alanlarda ticaret şehirleri ortaya çıkmıştır.

Liman şehirleri

Ticaretin zamanla gelişmesi ve deniz aşırı yerlerde hangi yaşam koşullarının var olduğu merakı insanı denizlere yönlendirdi. İnsanların deniz aşırı ülkelere ulaşma ve oralardaki doğal kaynaklardan yararlanma isteği deniz kıyılarında limanların ve yerleşmelerin kurulmasını sağladı. Limanlar ve liman ticareti sayesinde büyüyen yerleşmeler liman şehirlerini meydana getirdi.

Dini şehirler

İnsanların inançları, onların en eski ve önemli sosyal yönleridir. İnsanların dini inançları gereği kutsal sayılan yerleşmeler, bu dince kutsal sayılan kişilerin, peygamberlerin yaşadığı, önemli eserlerinin bulunduğu alanlar, dinen kutsal sayılan yapılar ve mabetlerin bulunduğu yerleşmeler, o dine inanan kişiler tarafından ziyaret edilerek gelişmesinde katkıda bulunulmuş, şehir hâline gelmeleri ile de dini şehirler ortaya çıkmıştır.

Yerleşim alanlarında nüfusun kalabalıklaşması şehirler oluştu. Şehirlerin büyüyerek ve bir araya gelerek oluşturduğu irili ufaklı devletlerin yönetim kademeleri oluştu. Bu devletlerin kendilerine bir yönetim merkezi (başkent) seçmeleri ile idari şehirler ortaya çıkmıştır.

Maden şehirleri

Özellikle sanayi devriminden sonra madenin daha kolay ve çok işlenmesi, demir, bakır, kömür, petrol gibi madenlerin olduğu yerlerde açılan maden ocaklarının sayısını artırmış ve çıkarılan madenleri işlemek için kurulan tesislerde çalışmak için çok sayıda insan buralara yerleşerek maden şehirlerini ortaya çıkarmışlardır.

Sanayi şehirleri

Binlerce yıldır yeryüzünü şekillendirmeye çalışan insan,aklı ve bilgi birikimi sayesinde sanayi devrimini gerçekleştirmiştir. Sanayi devrimi ile kendisinin ve hayvan gücünün yerini makine gücü almıştır. Bu sayede yoğun üretim ve güçlü ekonomiler kurmuş, kırdan kente göçle şehirleşme hızını artırmıştır. Bununla birlikte fonksiyonlu ve modern yapıdaki sanayi şehirleri doğmuştur.

Turizm şehirleri

Kentleşmenin artması, kentlerde meydana gelen çevresel sorunlar, çalışma hayatının yoğunluğu ve monotonluğundan bunalan insanların belirli dönemlerde dinlenme ve eğlenme,değişik yerler görme ve kültürler tanıma ihtiyaçları doğmuştur. Böylece turizm faaliyetleri ortaya çıkmıştırç turistik değerleri ve özellikleri fazla olan ve çok sayıda turistin ziyeret ettiği kentler turizm şehirlerini oluşturmuştur.

Teknoloji şehirleri

İnsan özellikle 20. yüzyılın başından itibaren bilgi ve deneyimi artmış, iletişim alanında büyük gelişme ve değişim ortaya çıkmıştır. Günümüzde, bu çalışmaların her geçen gün daha da geliştirilebilmesi için sadece bilimsel çalışmaların yapılması için teknoloji kentleri (tekno-kentler veya bilişim kentleri) kurulmaya çalışmaktadır.

Fonksiyonlarına göre şehirlere örnek veriniz

Tarım Kentleri: Ödemiş, Edirne, Kars, Akhisar, Bergama, Turgutlu, Salihli, Alaşehir, Ceyhan, Bafra, Çarşamba, Giresun, Rize, Karaman, Aksaray, Akşehir, Kırşehir, Nevşehir, Niğde.

İdari kentler: Ankara, Paris, Londra, Tahran, Moskova, Roma, Madrid, Tokyo, Sofya, Atina, Amsterdem, Bakü, Aşkabat.

Liman Kentleri: Marsilya, Hamburg, Mersin, İstanbul, İzmir, Amsterdam, Rotterdam, Hong-Hong, Singapur, Los Angeles, New York, Rostock, Sidney, Aalborg, Osaka, Sendai, Lizbon.

Dini Kentler: Kudüs, Mekke, Medine, İstanbul, Vatikan.

Sanayi Kentleri: Essen, Mancster, İstanbul, Adana, İzmit, Bursa, İzmir, Kayseri.

Maden Kentleri: Zonguldak, Batman, Elazığ, Seydişehir, Bakü, Kerkük, Soma, Murgul, Tavşanlı.

Turizm Kentleri: Antalya, Bodrum, Marmaris, Kuşadası, Göreme, İzmir, Paris, Londra, Singapur, Roma.

Eğitim ve Kültür Kentleri: Ankara, Eskişehir, İstanbul, Salomon, Cambricge, Oxford.

Askeri Şehirler: Sarıkamış, Çorlu, Erzurum, Konya, Malatya, Kırkağaç, Manisa gibi.