Alanında ün yapmış kişileri çeşitli yönleriyle tanıtmak veya onların toplumu ilgilendiren önemli olaylarla ilgili fikir ve düşüncelerini almak amacıyla yapılan, zamanı önceden tespit edilmiş, sorulu cevaplı görüşmelere mülakat denir.

Mülakat ( görüşme ) nedir, mülakat yazılarının özellikleri, mülakatla röportajın farkı, mülakat çeşitleri

MÜLAKAT (GÖRÜŞME)

Mülakat: Buluşma, görüşme.

Mülakat yapmak: Bir kimsenin bir konu veya sorunla ilgili görüşlerini almak.

Mülakata katılmak: Belli bir konuda konuşmak, demeç vermek, görüşmede bulunmak.

Görüşme: Görüşmek işi, mülakat, müzakere.

Alanında ün yapmış (siyasetçi, sanatçı, edebiyatçı, iş adamı, bilim adamı, sporcu vb.) kişileri çeşitli yönleriyle tanıtmak veya onların toplumu ilgilendiren önemli olaylarla ilgili fikir ve düşüncelerini almak amacıyla yapılan, zamanı önceden tespit edilmiş, sorulu cevaplı görüşmelere mülakat denir. Mülakat (görüşme) gazete ve dergilerde çok sık başvurulan bir türdür.

MÜLAKAT (GÖRÜŞME) YAZILARININ ORTAK ÖZELLİKLERİ

  • Mülakat metinleri, öğretici ve ufuk açıcı nitelik taşır.
  • Mülakat söyleşmeye bağlı anlatım biçimi çevresinde oluşan bir türdür.
  • Mülakatın başarısı, mülakat yapanın yeteneğine bağlıdır; mülakatın kurallarını büyük ölçüde kendisiyle konuşulan kişinin mizacı ve kültürü belirler.
  • Mülakat zamanı önceden tespit edilir. Mülakat genellikle sorular ve cevapları kapsar; soruları soran fikri ilham eder, anlatımı düzenler.
  • Alanında tanınmış, toplumun geniş kesimi tarafından tanınan kişilerle (siyasetçiler, sanatçılar, edebiyatçılar, iş adamları, bilim adamları, sporcular vb.) mülakat yapılır.
  • Alınan cevapların aynen ve yorumlanmadan yayımlanması, mülakatın ayırıcı özelliğidir.
  • Mülakat yapılan kişinin adı, uğraşı, uzmanlık alanı, mülakatın amacı, yeri, zamanı ve konusu mülakatın başında belirtilir.
  • Mülakat söyleşmeye bağlı anlatım çevresinde oluşan bir tür olduğundan dil dışı göstergeler olan jest, mimik, vurgu ve tonlamalar da mülakatta önem kazanır; ünlemlerden yararlanılır.
  • Mülakatta, söyleşmeye bağlı anlatımın yanında öyküleyici, açıklayıcı, tartışmacı, öğretici anlatım türleri kullanılır.
  • Dil, genelde göndergesel işlevde kullanılır. Açık, akıcı ve duru bir dil kullanılır.
  • Gönderici ve alıcı doğrudan görüştüğü, karşı karşıya olduğu için mülakat, iletişimin asıl ögelerinin yalın bir biçimde ortaya çıktığı bir türdür.
  • Mülakatta yüz yüze görüşme şartı yoktur. Telefonla ve yazışmayla da mülakat yapılabilir. Ancak etkili bir mülakat yüz yüze yapılandır.
  • Mülakat yapma, mülakat yapan kişinin kişisel gelişimine katkı sağlar: Mülakat yapan kişi uzmanın konuyla ilgili görüşlerinden faydalanır, deneyimlerinden yararlanır, bilgi, görgü ve kültürünü artırır, sosyal çevresini genişletir.
Mülakatı Yapan Kişinin Özellikleri
  • Mülakat yapacağı kişi hakkında önceden araştırma yaparak bilgi edinmelidir.
  • Mülakat yapacağı kişiyle önceden görüşerek mülakatın konusunu, yerini ve zamanını kararlaştırmalıdır.
  • Görüşülecek konular ve kişi hakkında ayrıntılı araştırma yaparak mülakata hazırlanmalıdır.
  • Soruları tarafsız bir biçimde önceden hazırlamalıdır.
  • Görüşme sırasında kibar ve nazik olmalıdır. Karşısındaki kişiye kendini tanıtmalıdır.
  • Mülakattan önce kısa ve etkili bir giriş konuşması yapmalı, konuyu kısaca özetlemelidir.
  • Ölçülü davranmalı, ziyaret edilen kişinin ilgisini çekebilmelidir.
  • Kültürü ve becerisiyle karşısındakini konuşmaya ikna edebilecek yeteneğe sahip olmalıdır.
  • Konuşmacının sözünü gereksiz yere kesmemelidir.
  • Sabırlı, dikkatli, nazik olmalı; konuşma istemediği bir yöne kaymış olsa bile durumdan rahatsız olduğunu belli etmemeli, nezaket ve dikkatle gerekli soruları sorarak konuya dönmeyi sağlamalıdır.
  • Boş sohbete dalmamalı, kendi az konuşmalı ve hep kendi konuşarak karşısındaki kişiyi sıkmamalıdır.
  • Aldığı cevapları bir bütün hâlinde düzenleyerek okura olduğu gibi aktarmalı, cevaplarda değişiklik yapmamalı, yorumdan uzak durmalıdır.
  • Dil dışı göstergelere dikkat etmelidir: Giyiniş, hareket, jest ve mimikler, konuşma sırasındaki vurgu ve tonlamalar önemli rol oynar.
  • Mülakat bittikten sonra, gitmek üzere teşekkür ederek izin istemelidir. Ayrılırken söylenebilecek etkili ve güzel son sözleri önceden hazırlamalıdır.

MÜLAKATLA RÖPORTAJIN FARKI

Mülakat soru ve cevaba dayanır. Görüşmeyi yapan kişinin duyguları, fikirleri, yorumları değil, konuşulan kişinin fikirleri yorumsuz olarak yansıtılır. Mülakatta kişisel değerlendirmelere ve yorumlara yer verilemez, verilen cevapların dışına çıkılmaz. Röportajda ise yazar; metni kendi görüşleriyle, araştırma sonucu elde ettiği bilgilerle zenginleştirir. Röportajda bir insanın röportajı yapılabileceği gibi bir yerin ve eşyanın röportajı da yapılabilir. Röportajda
birden çok kişiyle de görüşülebilir.

Röportajda konu, mülakatta kişi öne çıkar. Röportaj yayımlanırken fotoğraf, belge ve resimlerle zenginleştirilir. Mülakatta ise sadece mülakat yapılan kişi ile çekilmiş bir fotoğraf kullanılır.

MÜLAKAT ÇEŞİTLERİ

1. Ünlü Kişileri Tanıtan Mülakatlar

Sanat, siyaset, bilim, ekonomi spor gibi alanlarda başarı elde ederek toplum tarafından tanınan kişileri çeşitli yönleriyle tanıtmak için yapılan mülakatlardır. Bu tür mülakatlar; ilgili kişiye yöneltilen sorulardan (öz geçmiş, eğitim hayatı, yetişme tarzı, ailesi, uğraşları, başarı süreci, hayata bakışı…) ve onlara verilen cevaplardan oluşur.

2. Önemli Bir Konuyu Aydınlatan Mülakatlar

Toplum için önemli olan bir olayın aydınlatılması için konunun uzmanı kişilerle yapılan görüşmelerin aktarıldığı mülakattır.

  • Yazı Etiketleri :
  • görüşme
18. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri
Yazıyı Oku

18. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri

17. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri
Yazıyı Oku

17. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri

16. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri
Yazıyı Oku

16. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri

19. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri
Yazıyı Oku

19. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri

15. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri
Yazıyı Oku

15. yüzyıl edebiyatı genel özellikleri, şairleri ve eserleri, nesir yazarları ve eserleri

Dini - tasavvufi halk şiiri ve türleri
Yazıyı Oku

Dini - tasavvufi halk şiiri ve türleri

Menu