Tarih bilime giriş ünitesi için 28 adet cevaplı soru örnekleri, cevaplı boşluk doldurma cümleleri ve cevaplı doğru yanlış cümleleri.

Tarih bilime giriş ünitesiyle ilgili çözümlü sorular - 28 Adet

1. Olay ile Olgu arasındaki farkları yazınız.

Olay; kısa süreli yaşanan, yeri başlangıcı ve bitişi belli olan ve toplumları etkileyen gelişmelere denirken,Olgu
ise bir süreci ifade eden aynı nitelikteki toplumsal olayların bütününe denir.

2. Bir olayın tarihi bir nitelik kazanması için niçin geçmişte kalması gerektiğini yazınız.

Bir olayın tarihi nitelik kazanabilmesi için o olaya ilişkin tüm belgeler açıklandığında buradan hiçbir kimse veya
hiçbir topluluk, ekonomik, sosyal ve siyasal açıdan etkilenmiyorsa o zaman o olayın tarih olduğuna inanılır, aksi
durumda hala tarihe mal olmuş sayılmamaktadır.

3. Tarihi olayların aydınlatılmasında; zamana, mekâna ve konulara göre tasnif (sınıflandırma) yapılmasına niçin ihtiyaç duyulmuştur?

Tarih araştırmalarında kolaylık sağlamak olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurabilmek, bir coğrafi bölgenin siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısının incelenmesi, istenen konuların ayrı ayrı ve derinlemesine incelenmesidir.

4. Tarihi olayların incelenmesinde; takvim bilgisine niçin ihtiyaç duyulmuştur?

İnsanların zamanı ölçme gereksinimi, olaylar arasında neden-sonuç bağlantısı kurarak hem araştırmaları kolaylaştırmışlar hem de tarihe bilim özelliği kazandırmışlardır.

5. Türklerin tarih boyunca kullandıkları takvimleri sırasıyla yazınız.

* 12 Hayvanlı Türk Takvimi
* Hicri Takvim
* Celali Takvim
* Rumi Takvim
* Miladi Takvim

6. Ülkemizde ulusal bayramlar aynı tarihlerde dini bayramların ise her yıl 11 gün önce kutlanmasının gerekçesini yazınız.

Ulusal Bayramlar Miladi Takvimi esas alır. Dolayısıyla 1 yıl 365 gün 6 saattir. Oysaki dini bayramlar Hicri Takvimi
esas alır. Dolayısıyla 1 yıl 354 gündür. Bu yüzden her yıl 11 gün önce kutlanır.

7. Tarih Öncesi dönemin araştırılmasında Paleografya, Epigrafya, Diplomatik ve Nümizmatik bilim dallarından niçin yararlanılamaz? açıklayınız.

Yazı bulunmadan önceki dönemin Tarih öncesi olarak adlandırıldığını biliyoruz. Oysaki adı geçen bilimlerin tümünde
yazı vardır. Dolayısıyla bu bilim dalları tarih öncesi devirlerini değil tarih devirlerini aydınlatabilir.

8. Cumhuriyet Döneminde Rumi Takvim'den, Miladi Takvim'e geçilmesinin gerekçesi nedir? açıklayınız.

Osmanlı Devleti, XIX. yüzyıldan itibaren Hicri Takvimin yanı sıra Rumi Takvimi de kullanmış 1926’da Miladi Takvim kabul edilince, Rumi Takvim bütçedeki kullanımının dışında tamamen kaldırıldı. 1982’ye kadar 1 Mart mali
yılbaşı olarak kabul edilmiştir. 1982’den itibaren mali yılbaşı da 1 Ocak’a alınmış.Dolayısıyla Rumi Takvim'in hiç bir rolü kalmamıştır.

9. Tarihte “Kaynak” nedir? Kaç guruba ayrılır ve adları nelerdir?

Tarihi bir olayı doğru olarak anlamaya yarayan her türlü malzemeye kaynak (belge) denir. Kaynaklar birinci ve
ikinci elden kaynaklar şeklinde ayrılır.
Tarihi kaynaklar
* Sözlü kayanaklar
* Yazılı kaynaklar
* Çizili-sesli-görüntülü kaynaklar
* Kalıntılar
Biçiminde bilgi veren kaynağın ve malzemenin cinsine göre de sınıflanmışlardır.

10. Tarihi olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurabilmek için neye ihtiyaç vardır?

Tarihi olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurabilmek için zamanbilim kronoloji'ye ihtiyaç vardır.

11. Tarihi olaylar arasında neden-sonuç ilişkisinin kurulması, tarihi olayların hangi özelliğinden kaynaklandığı ileri sürülebilir?

Tarihi olaylar arasında neden-sonuç ilişkisinin kurulması tarihi olayların bir zincirin halkaları gibi birbirine bağlı
olması ve süreklilik göstermesi ile açıklanabilir.

12. Tarihin babası sayılan Heredot tarih yazıcılığı kavramlarından hangisinin öncüsü olarak gösterilir?

Tarihin babası sayılan Heredot, Hikayeci Tarih yazıcılığının öncüsü olarak kabul edilir.

13. Orhun Kitabeleri'nin okunarak Türk Ulusunun hizmetine sunulması hangi bilim dallarının çalışmalarının ürünüdür?

Arkeoloji başta olmak üzere Paleografya, Filoloji ve Epigrafya’dan yararlanabilir.

14. Rumi tarihe göre 1360 doğumlu olduğunu söyleyen bir kişi miladi kaç yılında doğmuştur?

Rumi Takvimle, Miladi Takvim arasında
584 yıllık değişmeyen fark olmasından ötürü
1360 + 584 = 1944 miladi yılında doğmuştur.

15. Ülkemizde dini gün ve bayramların her yıl 11 gün önceye gelmesinin nedenini açıklayınız.

Hicri Takvimi esas aldığı ve bir Ay yılının 354 gün olmasından dolayı her yıl 11 gün önce gelir.
365 (Güneş yılı) − 354 (Ay yılı) = 11 günlük fark

16. Hangi olay Miladi Takvimin başlangıcı olarak kabul edilmiştir?

Hz. İsa’nın doğumu olarak kabul edilen (0) sıfırdır.

17. Sümerlerin “Çivi yazısı” hangi bilim dalının yardımı sayesinde okunabilmiştir?

Sümerlerin, “çivi yazısı” paleografya bilimi sayesinde okunabilmiştir.

18. Toprak altında uzun süre kalmış kitabelerin, insanlığın hizmetine sunulmasında hangi bilim dallarının katkısı vardır? Açıklayınız.

Toprak altında uzun süre kalmış kitabelerin insanlığın hizmetine sunulması öncelikle gün ışığına çıkarılması için
arkeoloji daha sonra epigrafi ve paleografi bilim dallarının katkısı vardır.

19.Türklerin kullandığı takvimlerden hangileri “Güneş Yılı” esasına göre düzenlenmiştir?

Türklerin kullandığı takvimlerden 12 Hayvanlı Türk Takvimi, Celali Takvimi, Rumi Takvim ve Miladi Takvim “Güneş
yılı” esasına göre düzenlenmiştir.

20. Bir tarihçi, çalışmalarında hangi yöntemleri kullanamaz? Açıklayınız.

Bir tarihçi deney-gözlem ve tekrar yöntemlerini kullanamaz.

21. Bir olay veya olgunun tarihin konusu olabilmesi için hangi nitelikleri taşıması gerekir? yazınız.

  • Tarihi olayın geçtiği yer ve zaman önemlidir.
  • Tarihi olayları incelerken olayların yaşandığı dönemin siyasal, sosyal ve ekonomik koşulları dikkate almalıdır.
  • Tarih bilminin konusu insan ve onun yaptıklarıdır.
  • Tarihi olay, genel, geçmişe ait ve toplumsal olaylardan seçilir.
  • Tarihi olaylar neden - sonuç prensibi içinde incelenmelidir.

22. Tarih araştırmalarında kaynakların tasnif (sınıflandırılması) edilmesinin amacı nedir? Tasnif çeşitlerinin adlarını yazınız.

Ulaşılan verilerin konularına, zamana ve mekana göre sınıflandırılması aşamasıdır. Tasnif üçe ayrılmaktadır.
A) Analitik tasnif B) Uzunluğuna tasnif C) Enine tasnifdir.

23. Aşağıda adları yazılı tarihe yardımcı bilim dallarının hangi konuları incelediklerini yazınız.

A) Nümizmatik: (Meskukat) Para bilmi eski paraları inceler, ve tabletleri
B) Epigrafya: (Yazıt, Kitabebilim) Anıtlar, mezar taşları ve kitabeler üzerindeki yazıları inceler
C) Heraladik: (Arma bilim) Armaları inceler
D) Kronoloji: (Takvim bilgisi) olayların geçtiği zamanı belirler.
E) Paleografya: (Eski yazı bilmi) Eski yazıları inceleyerek tarihe yardımcı olur.

24. Rumi 1342 yılında doğduğunu söyleyen bir kişi şimdi kaç yaşındadır?

1342 + 584 = 1926 2012 - 1926 = 86 yaşında

25. Bir tarihi olayla ilgili aynı belgelere sahip iki ayrı tarihçi yorumlarının farklı olmasındaki etkenler nelerdir? Yazınız.

A) Milliyet farkı
B) İnanç farkı
C) Dünya görüşü farkı

26. Aşağıda adları yazılı tarihlerin neye göre sınıflandırıldıklarını karşılarına yazınız.

A) Ankara Tarihi : Mekana (Yere)
B) Tıp Tarihi : Konuya
C) Ortaçağ Tarih : Zamana
D) Osmanlı Duraklama Dönemi Tarihi : Zamana
E) Avrupa Tarihi : Mekana

27. Tarih biliminin, diğer bilim dallarının yardımlarına niçin ihtiyaç duyduğunu açıklayınız?

Tarihde diğer bilimler gibi karşılaştığı sorunları nçözümünde tek başına yetemez. Çünkü çok geniş dönemi ve alanları incelemektedir. Dolayısıyla diğer bilim dalları ve disiplinlerin desteğine gereksinim duymuştur.

28. Tarihe alt bazı bilgilerimizin hangi nedenlerle zaman içinde değişebileceğini açıklayınız.

Yeni bilgi belge ve bulguların bulunması eskiyi hükümsüz kılabilir ve yeniden değrelendirmeyi kaçınılmaz kılar.

TARİH BİLİMİNE GİRİŞ ÜNİTESİ BOŞLUK DOLDURMA

Aşağıdaki cümlelerde parantez içerisinde verilenler cevaplar olup, bunları kaldırarak boşluk doldurma haline getirebilirsiniz.

1. Bir tarihçi çalışmalarında (deney), (tekrar ) ve (gözlem) yöntemlerinden yararlanamaz.

2. Tarih öncesi dönemi inceleyen bir tarihçi en çok (arkeoloji) biliminin yardımına ihtiyaç duyar.

3. Bir tarihi olayın doğru olarak değerlendirilebilmesi için (olayların yaşandığı dönemin koşulları) mutlaka göz önünde tutulmalıdır.

4. Sümerlerin Ay, Mısırlıların Güneş yılı esasına dayalı takvimi bulmaları ( astronomi) bilimi ile uğraştıklarını gösterir.

5. Günümüzde yaygın olarak kullanılan Miladi Takvimin temeli ( Mısır ) takvimine dayanır.

6. Tarihi olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurabilmek için olayların ( zamanının ) bilinmesine ihtiyaç vardır.

7. Tarih çağları ( yazının bulunuşu ) ile başlar.

8. Tarih ( öğrenmede kolaylık sağlamak ) amacı ile yazının bulunuşuna göre devirlere ayrılmıştır.

9 Bir olayla ilgili var olan bilgi ve yargıların değişmesinde ( yeni belge ve bulguların ) ortaya çıkması etken olabilir.

10. Asya Tarihi, Türkiye Tarihi, Ankara Tarihi ( mekana ) göre sınıflandırılarak yazılmıştır.

11. İki tarihçinin aynı olayı farklı yorumlamalarında ( milliyetleri ) ve ( inançları ) etken olabilir.

12. Tarih yazıcılığı kavramı ( hitit ) uygarlığında Anal adı verilen yıllıklar ile başlar.

13. Osmanlı tarih yazıcılığı, devlet tarafından görevlendirilen önce ( Şehnameci ) 18. yüzyıldan itibaren ise ( vakanüvis) tarafından yapılmıştır.

14. Bir olayın tarihi bir olay kapsamı içinde değerlendirilebilmesi için olayın geçtiği ( yer ) ve ( zaman ) bilinmelidir.

15. Cumhuriyet döneminde ortaya çıkan “Yeni Tarih” anlayışı, Osmanlıların ( İslam ) merkezli tarih anlayışının yetersizliği üzerine ortaya çıkmıştır.

16. Tarihte bilinen ilk yazılı antlaşma Hititler ile Mısırlılar arasında imzalanan Kadeş Antlaşmasıdır. Bu antlaşmanın incelenebilmesi için ( diplomatik ) bilim dalının yardımına ihtiyaç vardır.

17. Efsaneler, destanlar, şiirler ( yazısız ) kaynaklardır.

18.Tarih araştırmalarında sırası ile 1. ( tarama (kaynak bulma)) 2. ( tasnif (sınıflandırma)) 3. ( tahlil (çözümleme)) 4. ( tenkit (eleştiri)) 5. ( terkip (sentez)) yöntemleri kullanılır.

19. Nümizmatik ( meskukat ) bilimi ( paraları ) inceleyerek tarih bilimine yardımcı olur.

20. Osmanlı tarihçilerine XVIII yüzyıldan itibaren ( vakanüvis ) denir.


TARİH BİLİMİNE GİRİŞ ÜNİTESİ DOĞRU MU? YANLIŞ MI? CÜMLELERİ

Aşağıda verilen cümleleri karşısına doğru ise (D) yanlış ise (Y) harflerini yazınız.

1. Y Temeli, Mısırlıların Güneş yılı esasına dayalı olan takvim Yunanlılar tarafından geliştirilerek günümüzde yaygın olarak kullanılan "Miladi Takvime" dönüştürülmüştür.

2. Y Etnografya; Fermanları, devletlerarası resmi yazışmaları, antlaşmaları inceleyerek tarihe yardımcı olan bilim dalıdır.

3. D Türklerin günümüze kadar kullandıkları Takvimlerden yalnızca Hicri Takvim “Ay Yılı” esasına dayanır.

4. Y Tarih çağları, Hz. İsa’nın doğumu kabul edilen 0 (sıfır) ile başlar.

5. D Epigrafya bilimi, kitabeleri inceleyerek olayların aydınlatılmasında Tarih bilimine yardımcı olur.

6. Y Türklere ait olduğu bilinen “Oğuz Kağan Destanı” bir tarihçinin yararlanabileceği birinci elden kaynak özelliği gösterir.

7. D Tarih öncesi dönemi araştıran bir tarihçi paleografya, epigrafya, nümizmatik ve diplomatik bilimlerinin yardımına ihtiyaç duymaz.

8. D “Orhun Kitabeleri”, Göktürklerin yazılı tarihini aydınlatan birinci elden kaynaktır.

9. D Bir tarihçi, araştırmalarında elde ettiği bulguların kaynak açısından yeterli olup olmadığını tahlil (çözümleme) ederek kullanır hale getirir.

10. Y Araştırıcı, bilimsel tarih yazıcılığı Heredot ile başlamıştır.

11. Y Heraldik bilimi paraları inceleyerek tarihi olayların aydınlatılmasında tarih bilimine yardımcı olur.

12. D Osmanlı tarihçiliği “İslami merkezli tarih” anlayışına dayalıdır.

13. Y “Miladi Takvim” yazının bulunuşu ile başlar.

14. Y Sümerlerin “Ay Takvimi ile Mısırlıların Güneş Takvimini bulmaları Arkeoloji bilimine önem verdiklerinin göstergesidir.

15. D “Orhun Kitabeleri”, Türk Tarihi açısından ana kaynaklar arasında yer alır.

16. Y Tarihi olaylar, tarihe yardımcı bilimlerden daha iyi yararlanmak amacı ile zamana, mekâna ve konularına göre sınıflandırılır.

17. Y Osmanlıların “Yükselme Dönemi” zamana göre sınıflandırılmadır.

18. Y Osmanlılar, Avrupa devletleri ile siyasi ve ticari ilişkilerini daha sağlıklı yürütmek amacı ile 19. yüzyılda “Miladi Takvimi” kullanmaya başlamışlardır.

19. Y Türkler İslâmiyet’in kabulünden önce “Celâli Takvimini” kullanmışlardır.

20. D Tarih “yazının bulunuşuna” göre Tarih Öncesi ve Tarihi Çağları diye ikiye ayrılmıştır.

  • Yazı Etiketleri :
  • Tarih Biliminin Yöntemi
  • Tarihte Takvim
  • Türklerde Tarih Yazıcılığı
  • Tarihin Sınıflandırması
Sevr Barış Antlaşması ve içeriği ( maddeleri ), Hukuki geçersizliğinin nedenleri
Yazıyı Oku

Sevr Barış Antlaşması ve içeriği ( maddeleri ), Hukuki geçersizliğinin nedenleri

II. Dünya savaşı, II. Dünya savaşının nedenleri ve sonuçları, Türkiye’nin II. Dünya Savaşı’ndaki Politikası
Yazıyı Oku

II. Dünya savaşı, II. Dünya savaşının nedenleri ve sonuçları, Türkiye’nin II. Dünya Savaşı’ndaki Politikası

Atatürk dönemi Türk dış politikası
Yazıyı Oku

Atatürk dönemi Türk dış politikası

Sağlık, sanat ve güzel sanatlar alanında yapılan inkılaplar
Yazıyı Oku

Sağlık, sanat ve güzel sanatlar alanında yapılan inkılaplar

Milli güç ve unsurları
Yazıyı Oku

Milli güç ve unsurları

Atatürkçü düşünce sistemi, Atatürkçülük ve önemi
Yazıyı Oku

Atatürkçü düşünce sistemi, Atatürkçülük ve önemi

Menu