Dar bir alanda ve kısa sürede havanın durumunu, geniş bir alanda uzun sürede iklim özelliklerini belirleyen atmosfer koşullarına iklim elemanları adı verilir. İklim elemanları sıcaklık, basınç, rüzgarlar, nem ve yağıştır.
Dar bir alanda ve kısa sürede havanın durumunu, geniş bir alanda uzun sürede iklim özelliklerini belirleyen atmosfer koşullarına iklim elemanları adı verilir. İklim elemanları sıcaklık, basınç, rüzgarlar, nem ve yağıştır.
Bulunduğu konum, iklim ve yer şekilleri özelliklerinden dolayı Türkiye de akarsuların etkili olduğu ülkelerden birisidir. Türkiye'deki akarsu ağı III. jeolojik zamanın sonunda, orojenik hareketlerin sona ermesiyle oluşmaya başlamıştır.
Son jeolojik zamanda dünya genelinde büyük iklim değişimleri yaşandı. Bu iklim değişimine bağlı olarak, buzul çağları meydana gelmiştir. Özellikle son buzul çağında, Türkiye'deki yüksek dağlar, buzullarla kaplanmıştır.
Rüzgar, kurak, yarı kurak bölgelerde ve kıyılarda etkili olan bir dış kuvvettir. Bu nedenle Türkiye'de rüzgarın oluşturduğu şekiller çok azdır.
Kıyılarımızda, dalga ve akıntıların oluşturduğu çeşitli aşındırma ve biriktirme şekilleri yer alır. Dalga aşındırması tüm kıyılarımızda etkili olmakla birlikte, dağların kıyıya paralel uzandığı Akdeniz ve Karadeniz kıyılarımızda daha yaygındır.
Türkiye'deki ovaları, oluşum nedenlerine, bulundukları yerlere ve bulundukları yükseltilere göre gruplandırmamız mümkündür.
Akarsular tarafından derin vadilerle yarılmış düz veya hafif engebeli yüksek düzlüklere plato denir. Türkiye platoları fazla olan bir ülkedir. Bunun en önemli nedeni, IV. jeolojik zaman başlarında Anadolu ve yakın çevresinde meydana gelen epirojenik hareketlerle yükselmesidir.
Türkiye'de dağlar; I. jeolojik zamanda oluşmaya başlamıştır. Bu dağlar zamanla dış kuvvetler tarafından aşındırılarak, yüksekliklerini kaybetmişlerdir. II. jeolojik zamanda Tetis Denizi'nin tabanında birikerek oluşan kalın tortul tabakalar, III. jeolojik zamandaki Alp orojenezi ile kıvrılmış, Anadolu'nun kuzey ve güneyindeki dağ sıraları oluşmuştur.
Türkiye, bugünkü jeomorfolojik görünümünü, III. jeolojik zamanın sonlarıyla IV. jeolojik zamanın başlarında almıştır. Ancak Türkiye'de I. ve II. jeolojik zamanlara ait oluşumlara da rastlanmaktadır.
Yeryüzünün şekillenmesinde etkili olan çeşitli kuvvetler vardır. Bu kuvvetler kaynağını aldığı yere göre iç ve dış kuvvetler olarak adlandırılır. İç ve dış kuvvetlerin etkileşimleri sonucunda yeryüzünde dağlar, tepeler, vadiler, çukurluklar, ovalar, platolar gibi yer şekilleri meydana gelir.